Op een stralende woensdagmorgen wandelden wij met onze gids Jaap Kuijpers door een doodstil park, gelegen achter de drukke Amsterdamseweg. Wat een feestje om al die inheemse planten te mogen aanschouwen en waar Jaap met zijn IVN kennis, ons allerlei smeuïge details over wist te vertellen. 

Het park De Braak in Amstelveen is vanaf de jaren dertig van de 20^ste eeuw aangelegd en is eigenlijk een langgerekte heemtuin. In de nabijheid van De Braak ligt het Jac. P. Thijssepark uit de jaren veertig.
Veel inheemse planten hebben in de parken een plek gekregen. Het onderhoud is zeer intensief en voor een groot gedeelte handmatig, wat een evenwichtige beplanting oplevert. De parken zijn geïnspireerd op de ideeën van onderwijzer, veldbioloog en natuurbeschermer Jac. P. Thijsse. 
Sinds de voltooiing in 1928 van het ‘Wandelpark’ (later omgedoopt in Broersepark) was er ook een eigen Amstelveense plantsoenendienst actief. In het noordwesten van de gemeente werden vervolgens meer parken aangelegd. In de nabijheid van de Amsterdamseweg wilde men villa’s en luxe woningen bouwen met ruime tuinen in een groene omgeving. Dit om bewoners te trekken die de drukke stad Amsterdam wilden ontvluchten. Het basisplan voor de gemeente Nieuwer-Amstel werd in 1935 goedgekeurd. Aan weerszijden van de Amsterdamseweg ontstonden het park De Braak en het Jac. P. Thijssepark. Het eerste park werd aangelegd langs een waterplas die een overgebleven deel was van het vroegere Karnemelksegat, dat was ontstaan na een doorbraak van de Nieuwe Meer in de zestiende eeuw (vandaar de naam de Braak). Chris P. Broerse kreeg opdracht om langs dit water een park aan te leggen. Omdat de ondergrond nat, arm en zuur was, was dit geen gemakkelijke opgave. In deze periode ontstond het besef gebruik te maken van eigen inheemse planten. Hiertoe werd Broerse ook geïnspireerd door Jac. P. Thijsse. Er werden planten aangeplant die pasten bij nat, arm en zuur veen. De aanleg van het park De Braak startte aan het einde van de jaren dertig en werd ook benut als werkverschaffingsproject voor de vele werklozen. De plas werd uitgebaggerd en erlangs werden paden over de drassige veengrond aangelegd gemaakt van snoeihout met daarop geplaatste bagger. De eerste opzet voor de beplanting was er een gebaseerd op plantensociologische basis. Planten die volgens natuurwetten bij elkaar hoorden werd geplant en dat mislukte deels doordat enkele sterke soorten gingen overheersen. Een stabiele plantengemeenschap ontstond pas na jaren. Het eerste ontwerp van het park dateerde van 1939 en betrof het deel direct rond de plas. In 1941 werd besloten het park naar het oosten (tot de spoorlijn) uit te breiden met De Doorbraak, bijna 4 hectare groot. Er werden verbindingen gemaakt met de ringvaart van de Middelpolder en met de Buitendijkse Polder, zodat de waterstand beter beheerst kon worden. In 1957 ontwierp Broerse aan de zuidzijde van De Braak en visueel aansluitend, een 8 hectare groot heempark rond het hoofdkantoor van de Van Leer Vatenfabriek.
Er zijn twee entreepaden aan de noordzijde, twee aan de westzijde, en één aan de oostzijde. Aan de Amsterdamseweg staat een banpaal (monumentnummer 8140). 
Bij de ingang bij de banpaal is een kwekerij waar de inheemse planten opgekweekt worden.
Het park De Braak stond aan de basis van de Amstelveense heemparktraditie. In 2011 werden De Braak en het Thijssepark rijksmonument. (Bron website Heemparken Amstelveen). 

Na anderhalf uur door dit wonderschone park te hebben gewandeld sloten we af met een heerlijke cappucino op een terras aan de Amsterdamse weg. De Braak: een aanrader.
Met dank aan Jaap voor de interessante rondleiding.
                                                             Inge Retra

Van boven naar beneden:
Foto van de aanleg van het park (bron website Gemeente Amstelveen).
Langs de paden velden met de gevreesde heremoes. Vreselijk in je tuin maar hier prachtig. Ook velden met daslook langs de paden. Genoten hebben we van de lichtval en weerkaatsing in de slootjes.Niet alleen natte stukken maar de vegetatie veranderde soms weer in droge stukken wat prachtige kleurcomposities gaf. (Overige foto’s Inge Retra) 

redactie: gepubliceerd in juli 2023