Zuid-Kennemerland
Je hoeft niet ver te gaan om toch een boeiende tuinenreis te hebben!
De dagtocht van 28 juli in Noord Holland bestond uit drie totaal verschillende tuinen, met alle drie een andere relatie met het landschap eromheen. Ik vond het heel interessant om te zien hoe bepalend het landschap is voor deze drie tuinen.
De eerste tuin die we bezoeken is die Langhuys in Westbeemster. Een houten huis in Zaanse stijl, gebouwd in 1623, niet lang nadat de Beemster is drooggelegd.
De formele tuin van die Langhuys is helmaal in stijl met het Zaanse huis, maar past ook helemaal bij de omringende Beemster met zijn rechte wegen en sloten:
‘Bij de aanleg van de tuin is gelet op de zichtassen, waardoor de landschappelijke vergezichten intact zijn gebleven. In het weidse polderlandschap ligt dit adembenemende paradijs, een kleurrijk vierkant in het groene schaakbord van de Beemster.‘
(tuinenindebeemster.wordpress.com)
Op de paden en in de tuinkamers zijn er overal zichtlijnen naar het omringende polderland. Er is een rozentuin, een moestuin met oude soorten fruitbomen en de tuin is een erkend arboretum compleet met naambordjes. Het is heerlijk dwalen in deze prachtige tuin. Tegelijk vragen de bijzondere bomen en planten ook de aandacht.
De Tuin langs de Dijk in Zuidoostbeemster is heel anders. Deze ligt onder aan een hoge dijk, en verder aan alle kanten omsloten door bomen. Vanuit de tuin is er geen zicht op de omgeving.
De tuin maakt een rustige, liefelijke indruk, weg van de drukke buitenwereld. Er zijn brede graspaden rond grote mooi ingerichte borders, een jammer genoeg wat kale zwemvijver, een goed verzorgde en productieve moestuin, een oude hoogstamboomgaard en verder weg van het huis een wat wilder bosgedeelte. Het geluid van een drukke weg in de buurt tast de rust van het geheel soms nogal aan, de buitenwereld is niet echt weg. De eigenaren houden van hun tuin en dat is te merken aan hoe mooi alles er bij staat. Een tuin waarin geleefd wordt en waar de planten het naar hun zin hebben.
Als laatste gaan we kijken naar een tuin in Landsmeer, aangelegd door Arjan Boekel, die over deze tuin ook heeft verteld in een lezing voor onze afdeling van Groei en Bloei. Deze tuin bestaat voor een deel uit een veld met bloeiende vaste planten (niet te verwarren met een voedselarme bloemenweide).
Het huis aan een dijk staat een beetje verscholen in het groen.
Achter het huis is een terras, met daaraan een zwemvijver met oeverbeplanting en wat lager de tuin. Aan weerszijden van de tuin zijn er bomen en struiken als beschutting tegen de wind. De tuin wordt aan het einde begrensd door een waterloop. Daarachter weilanden en in de verte huizen aan de horizon.
De lage tuin is helemaal gevuld met bloeiende planten in vrolijke wanorde door elkaar. Op de smalle paden is het lastig passeren, voor een groep, maar dat is niet erg want er is overal van alles te zien. Een beetje alsof je in een groot bloemenboeket rondloopt.
Het oogt natuurlijk, alsof alles zelf de kans krijgt om te bepalen waar het wil groeien. Maar volgens Arjan is het meeste werk het met de hand verwijderen van ongewenste planten. Onkruid krijgt overigens weinig kans, omdat er nauwelijks onbedekte grond is. Wortelonkruiden als heermoes en zevenblad worden gedoogd, zolang ze niet de overhand krijgen.
De bewoners van het huis zijn thuis, maar laten het rondleiden in de tuin aan Arjan over. Vanuit het huis hebben zij een weids en rustig uitzicht over de vijver naar de polder in de verte. De lager gelegen tuin is niet zichtbaar vanuit het huis. Bij deze tuin valt op met hoeveel respect er is omgegaan met de omgeving, zowel wat betreft het huis, dat gezien vanaf de dijk een beetje weg- valt in het groen, als de tuin die heel mooi aansluit bij de polder daarachter.
Marian van de Horst
Foto’s, bovenste twee: Marian van de Horst en op het pontje: Inge Retra.
redactie: gepubliceerd in september 2023
