We bezoeken op deze reis twee tuinen, de tuin bij het landhuis Nardinclant en de tuin Groot Sandbrink van Anneke en Arnout van Haeften.
Nardinclant: een oude naam voor Het Gooi en dus ook de naam van het landhuis dat we als eerste bezoeken. We worden rondgeleid door Peter Prinsen (historicus), die enthousiast vertelt over de tuin en de geschiedenis van het landhuis. De tuin is ontworpen door Leonard Springer. Daarna is er van alles aan toegevoegd, weggehaald en weer toegevoegd door verschillende eigenaren.
De tuin is volgens onze rondleider door Springer in eclectische stijl aangelegd. (Op de website van het huis staat ergens dat de tuin in decoratieve stijl is aangelegd, met als kenmerk dat de bouwwerken een integraal onderdeel vormen van de tuin.)
Het huis en de tuin samen ogen als een prachtig decor voor een heel luxueus feestje. En als zodanig is het ook te huur. Vanaf het grote terras met een pergola waaraan wisteria groeit, kijk je neer op een Franse tuin met een vijver en rechthoekige perken met rode begonia’s en telkens een olijfboom in het midden. Daaromheen heggetjes van Euonymus. Aan het einde van dit tuindeel een nogal overdadig marmeren beeld van een jongeling.
Een trap met balustrades leidt verder de tuin in. Er staan een aantal bijzondere oude bomen, deels nog uit de tijd van Springer. Langs de de tuin is een pergola, de langste begroeide pergola van Nederland. Met ergens daarin een lange rij gebeeldhouwde koppen aan de muur. Een nogal macaber gezicht, al die hoofden in de vrij smalle en tamelijk donkere ruimte. De koppen zijn interessant en misschien een betere plek waardig.
De route gaat verder naar een deel van de tuin dat in Engelse landschapsstijl is aangelegd. Dit zou de plek kunnen zijn waar je nog het meest de hand van Springer kan vermoeden, maar de grote vijver is niet door hem aangelegd. Het is een prachtige, beschaduwde groene plek.
De tuin als geheel doet mij denken aan een luxueus toneeldecor met bijzondere rekwisieten. Een tuin om een blijspel van Shakespeare in op te voeren. De Midzomernachtsdroom hier zien, geweldig lijkt me dat.
De lunch gebruiken we in St.Helenaheuvel, een karakteristiek vooroorlogs rond gebouw. Op een heuvel, met ramen rondom en een groen uitzicht.
Daarna bezoeken we van Houtum, een mooie kwekerij met bijzondere planten. De reis gaat verder naar de tuin Groot Sandbrink in Leusden.
Deze tuin hoort bij een boerderij die door de huidige eigenaren met respect voor de oorspronkelijke bouwstijl is verbouwd tot een comfortabel woonhuis. Ook de indeling van de tuin verwijst nog een beetje naar de voormalige agrarische functie: er is nog een grote, mooi bijgehouden boomgaard. Ook is er een grote vijver met daaromheen ruime borders en bij het huis tuinkamers met mooie plantencombinaties.
De planten en plantencombinaties zijn bijzonder mooi. De ruime borders zijn prachtig, nergens overdadig van kleur. De enorme vernonia, gecombineerd met eupatorium, is spectaculair. Een groene zinnia (envy) en een rode dahlia wekken speciaal mijn begeerte op. En een enkelbloemige witte knolbegonia in een pot. (Ik houd erg van begonia’s.)
De borders, de vijver, alles is mooi en in harmonie met elkaar. Om me heen hoor ik opmerkingen als: ‘dit is mijn tuin’, ‘hier voel ik me thuis’ en ‘dít vind ik een mooie tuin’. De vergelijking met Nardinclant valt voor sommigen duidelijk in het voordeel uit van deze tuin, maar het zijn natuurlijk twee heel verschillende tuinen.
Dat maakt zo’n tuinenreis ook zo leuk, geen tuin is hetzelfde.
Marian van der Horst
Foto’s :Marian van der Horst
Groepsfoto: Inge Retra
redactie: gepubliceerd in september 2025