Zuid-Kennemerland

In memoriam Rixta Rommel

1933-2020

Ons bereikte het bericht dat Rixta Rommel na een afnemende gezondheid op 9 mei 2020 op 86-jarige leeftijd is overleden.
Rixta studeerde tuin- en landschapsarchitectuur in Boskoop. Ze leerde het vak in de praktijk bij de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij, waar ze aan grote projecten, zoals begraafplaatsen, sportcomplexen en jachthavens werkte.

In 1982 vestigde zij zich als zelfstandig tuin- en landschapsarchitect in Haarlem. Ze was niet van de beplantingsplannen. Ze was vooral goed in de structuur, de lijn in de tuin. In het kader van ons 130 jarig bestaan in 2009 heeft zij mee gewerkt aan een serie columns door tuin- en landschapsarchitecten, die in onze regio werkzaam zijn. Haar column van toen is als eerbetoon aan haar in deze nieuwsbrief opgenomen.

Als zelfstandig tuin- en landschapsarchitect ontwierp ze grote projecten voor gemeenten en andere overheden maar ook tuinen en tuintjes voor particulieren. Voor mij ontwierp ze in 2007 een nieuwe symmetrische voortuin met twee spiegelvijvers, waarin de wolkenhemel reflecteert. Daaromheen strakke lijnen met een dubbele haag. Met die voortuin leg ik nog steeds veel eer in.

Rixta was een markante persoonlijkheid. Ze had wel één makke: ze kwam niet altijd op tijd. Zo herinner ik mij een zesdaagse busreis naar Normandië, die om 8.00 uur zou vertrekken. Maar om 8.00 uur: geen Rixta. Ik belde haar op haar vaste telefoon en op haar mobiel, maar zonder succes. Daarna heb ik een wederzijdse vriend gebeld die vlak bij haar woonde en de sleutel van haar huis had. Na enige tijd bleek ze zich verslapen te hebben... De bus is toen maar zonder Rixta uit Haarlem vertrokken. Die vriend is toen met zijn auto met Rixta achter ons aan gereden. Dankzij het feit dat de bus maar 80 km mocht rijden en de vriend alle snelheidsregels overtrad, kon hij ons bij Rotterdam inhalen en kon Rixta bij een bezinepomp alsnog in onze bus stappen.

Veel leden van Groei & Bloei Zuid-Kennemerland zullen Rixta kennen van de vele busreizen naar binnen en buitenland die zij met ons maakte. Maar vooral van de diapresentaties die zij tot op hoge leeftijd maakte van onze jaarlijkse buitenlandse reis. Op onovertroffen en humoristische wijze praatte zij jarenlang de dia’s aan elkaar. Ze zal zeker door velen worden gemist.

Jan Brouwer

Lijn in de tuin; Column door Rixta Rommel

Voor mij is een tuin een paradijs van wuivend groen, een omarmende oase- een rustplek – een stuk lucht met contouren van bomen en struiken – een plek waar nog regen naar beneden kan vallen – boeketten van bloemen om naar te kijken en aan te ruiken – maar het is bovenal een plaats waar je de seizoenen beleeft.

De bestrating is van ondergeschikt belang. Het ligt daar waar het nodig is; functioneel en van goede, liefst natuurlijke materialen in sobere kleuren. Er zijn plekken om te zitten en plekken om te lopen. In het padenstelsel heerst hiërarchie; breed naar de voordeur en op z’n smalst als sluippaadjes tussen bodembedekkers of vaste plantenborders.

Er is gras, met madelieven en boerenkrokussen, molshopen en pinksterbloemen – soms is er een gemaaid pad door een bloemenwei. Het gras heeft een eigen vorm, het is geen flesje omgevallen groene inkt. Gras geeft rust tegenover de onrust van beplantingen. Je kunt er in liggen, op zitten en over lopen; mijn leermeesters Hans Warnau en prof. Søren- sen zeiden beiden ‘Gras is de mooiste vaste plant!’

Er staan bomen, kruinen op stammen en geen laagstammige theemutsen in het gras. De bomen staan niet angstig aan de kant te kijken – ze staan ook in de ruimte en geven schaduwplekken in de tuin. Ook zorgen zij voor de derde dimensie en zijn in warme zo- mers onze parasollen. Zij kunnen, op de juiste plaats geplant, zorgen voor een spannende indeling van het ontwerp.

Er zijn meubelen! Dingen om je glas of kopje op te zetten en dingen om op te zitten. Nu zitten de pompoenen en windlichten alweer op de beste plaatsen. 

En er is nog zoveel meer... Opgevulde spijkerbroeken die de kamers in loeren – oude potkachels met gladiolen – wasteilen met de hele Veluwe er in – fietsen, karren en kliko’s rondom de diagonaal geparkeerde gezinsbolide.
Er is mode, hele erven zijn bestraat, er is alleen nog ruimte voor een hangcypres met een kringetje van afrikanen. Er zijn wagenwielen, open betonstenen en kist-kalverenhekken om je erfgrenzen te bewaken. Al te vaak is de tuin een optelsom van dode materialen geworden, ik ben al blij als ik een kussenslooptuin zie – een vierkant grasveld met een randje er om!

Er zijn ook hagen – hoog, laag, los, al of niet wintergroen of geknipt tot strakke lijnen. Hagen zorgen voor rust en intimiteit op eigen erf en vormen een prachtige achtergrond voor grassen, vaste planten en groepen heesters. Hagen kunnen ook een tuin indelen of een onrustplek omlijsten.

Er zijn contrasten onder andere tussen licht en donker, rust en onrust, groot- en fijnbladig, scherm- en piramidale vormen, binnen en buiten, natuur en cultuur.
En er zijn lijnen! Zelf hou ik van strakke lijnen, nodig om het paradijselijk gewuif in toom te houden. Soms is een lijn een lange vijver – soms een visuele lijn als kijkrichting – soms een pad naar ’t eindpunt van de tuin. Vaak bestaat het lijnenspel uit hagen – verschillend in hoogte en textuur – soms een dubbele haag van beuk en taxus! Hagen brengen in alle seizoenen structuur en ruimtelijkheid in de tuin.

In mijn paradijs ‘mijn datsja’ (mijn moestuin) heb ik een boomgaard van drie bomen – een moestuintje met lage haag – de lange border en gelukkig ziet u niet het gewoeker van paardenstaart en zevenblad!
Als het gras is gemaaid en de hagen zijn gesnoeid dan ziet het er fantastisch uit!

En er is rust en onrust, schaduw en licht en intimiteit. De blik wordt diagonaal naar een gat in de hoge haag geleid naar het water en het bos daarachter. Er zijn ook dieren: woelratten, fazanten, zwanen, slakken en af en toe een ijsvogel!
Er is wateroverlast en de moestuin is al twee keer leeg geknaagd dit jaar!

Maar het suizen van de molenwieken, het prachtige geluid van de kromhoutmotor van het schip ‘De Ali B’, de brommende potkachel binnen en het buitenleven maken onder het toeziend oog van Schalkwijk véél goed!